کد مطلب:42571 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

معمر بن المثني كيست؟

او عبيده تيمي،(او با ولاء، تيمي است.) بصري است. خطيب در تاريخش ازاو به عنوان علّامة نحوي ياد ميكند. گفته شده: او در سال 110 و در شبي كه حسن بصري به دنيا آمده، متولدشده است. از جاحظ نقل شده كه گفتهشده است: هيچ خارجي و اشتراكي داناتر از او به همة علوم در جهان نبوده است.(خطيب بغدادي: تاريخ بغداد13/252شماره7210)
ابن قتيبه ميگويد: او از غرايب و اخبار و حوادث عرب با اطلاع بود. او با اين همه آشنايي وشناخت، چه بسا بيتي را ميگفت كه به آخر نميرساند و دوباره خرابش ميكرد. وقتي قرآن را از رو ميخواند اشتباه ميخواند. او عرب را دشمن ميداشت و در معايب آنها كتابي تأليف نمود. او بر مذهب خوارج بود (ابن قتيبه: المعارف 243.)
ابن خلكان از بعضي نقل نموده كه هارون الرشيد او را در سال 188 از بصره به بغداد آورد. در آنجا او چيزهايي را از كتاب خود براي هارون خواند و حديث آن را به هشام بن عروه و ديگران نسبت داد.
ابن خلكان ميگويد كه او پيوسته تا هنگام مرگ به تأليف مشغول بود. تأليفات او به 200 تأليف ميرسد كه از جملة آنها كتاب « مجاز القرآن الكريم » ، كتاب « غريب القرآن »، كتاب « معاني القرآن »، كتاب « غريب الحديث » و... ميباشد.(همان: 238.). از فهرست تأليفات او چنين برميآيد كه اكثر آنها در زمينة لغت، شعر، تاريخ و مانند آن ميباشد. آنچه كه باعث شد عواطف مردم عرب عليه او تحريك شود، تأليف كتاب « لصوص العرب » و كتاب « فضايل الفرس » توسط او بود.آشكار است كه تعصب كور هيچ يك از اين دو تألبف را نميپسندد.
در تاريخ وفات او اقوال مختلف است. خطيب از بعضي از مورخين وفات او را سال 209 هجري و از بعضي ديگر سال 211 هجري و از سومي، سال 210 هجري ذكر كردهاست و بعضي سال 213 هجري را تاريخ وفات او دانستهاند. خدا خود آگاه است.

---

فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامي ج 5
آية الله جعفر سبحاني